«Ο Πέερ Γκυντ από το Κόσσοβο»: αναντίλεκτα, ένα έργο-φόρος τιμής στα παιδιά του Κοσσόβου καθώς και σε όλα τα παιδιά του πολέμου.

Κρίσεις, πόλεμοι, πείνα, φτώχεια, δυστυχία των ανθρώπων όπου γης. Μετανάστευση! Ένα διαχρονικό και συνάμα παγκόσμιο φαινόμενο του οποίου οι επιδράσεις επηρεάζουν πολυδιάστατα τόσο τις χώρες αποστολής και υποδοχής μεταναστών, όσο και τα μεμονωμένα άτομα που εμπλέκονται σε κάθε επιμέρους πτυχή του εν λόγω φαινομένου.

Η αλβανική μετανάστευση, τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια, αποτελεί μια από τις σημαντικότερες μεταναστευτικές ροές. Ο Πέερ Γκυντ, είναι ο ήρωάς μας, ένα ακόμη θύμα της παραπάνω «ιστορίας», όπως άλλωστε κι εμείς. Είμαστε (πρέπει να είμαστε) στο ίδιο μετερίζι κι έχουμε έναν κοινό εχθρό: το σύστημα! Η δημιουργική ομάδα του «Ο Πέερ Γκυντ από το Κόσσοβο», της παράστασης που παρουσιάζετε στο θέατρο ΣΚΑΛΑ, σε σκηνοθεσία Μάριου Θεοχάρους, μιλά γι' αυτήν στο APOPSI-LA, απαντώντας συγχρόνως στα…  αληθινά γεγονότα που συμβαίνουν δίπλα μας. Για μια μεγάλη αλήθεια που κανείς δεν θέλει να φανταστεί ότι μπορεί να συμβεί στην πατρίδα του, στην οικογένεια του, στα παιδιά του. Μα συμβαίνει εκεί έξω, δίπλα μας, αυτή τη στιγμή!!!

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Στρατούλα Τραμουντάνη

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Μάριος Θεοχάρους, Αρχείο θεάτρου ΣΚΑΛΑ

Αγαπητοί, γιατί «Ο Πέερ Γκυντ από το Κόσσοβο» και γιατί τώρα;

«Ο Πέερ Γκυντ από το Κόσσοβο» είναι ένα έργο που πραγματεύεται την περιπλάνηση ενός πολιτικού μετανάστη, για πολλά χρόνια, σε αφιλόξενες χώρες. Είναι ένα έργο τραγικά επίκαιρο για αιώνες. Η αναζήτηση ενός ασφαλούς μέλλοντος, με αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης είναι ζωτική ανάγκη για τον άνθρωπο και οι συνθήκες που επικρατούν στην παγκόσμια πολιτική σκηνή έχουν αυξήσει ραγδαία τους αριθμούς των πολιτικών μεταναστών, τόσο προς, όσο και από την ευρωπαϊκή ήπειρο, όπου επικεντρώνεται το έργο, χωρίς βέβαια να περιορίζεται εκεί το θέμα. Ο Γιετόν Νεζιράι, με τη γραφή του και τον τρόπο που χειρίζεται αυτή τη θεματική, έχει ανάξει τον Πέερ Γκυντ σε σύμβολο περιπλάνησης και αναζήτησης, έχοντας πάρει το όνομα του πρωταγωνιστή του από τον περιπλανώμενο κυνηγό του Ίψεν, ο οποίος, με τη σειρά του εμπνεύστηκε το όνομα του ήρωά του από τον αντίστοιχο ήρωα της Νορβηγικής λαογραφίας.

Ο Πέερ με ανηφόρες, κατηφόρες, άγνωστες πτυχές προσπαθεί να ανακαλύψει τι;

Ο Πέερ είναι ένας άνθρωπος, στην πρώτη φάση της ενηλικίωσής του. Όπως κάθε άλλος συνομίληκός του, έχει την ανάγκη να ανακαλύψει τον κόσμο, να βγει από τα στεγανά και ενδεχομένως το καταπιεστικό περιβάλλον της οικογένειάς του, να δοκιμάσει τα προσωπικά του όρια και, στην τελική, να ανακαλύψει τον εαυτό του. Όπως κάθε άλλο νεαρό άτομο. Έλα όμως, που όλες αυτές οι προσωπικές αναζητήσεις τον βρίσκουν μεσούσης μιας επικίνδυνης πολιτικής πραγματικότητας, όπου η ίδια η ύπαρξή του, το αυτονόητο δηλαδή, βρισκόταν καθημερινά στην κόψη του ξυραφιού. Φανταστείτε ένα δεκαοχτάχρονο που, έτσι κι αλλιώς αισθάνεται να μην τον χωράει ο τόπος και χρειάζεται να κάνει την προσωπική του επανάσταση, να συνειδητοποιεί πως η επιβίωσή του δεν είναι καν εξασφαλισμένη. (Αυτοί οι δεκαοχτάχρονοι, σήμερα, είναι εκατομμύρια και απαντώνται σε πολλές χώρες του κόσμου). Παίρνει, λοιπόν, με τον άγριο ενθουσιασμό της νιότης, την απόφαση να το σκάσει από την χώρα του, για να βρει ένα μέρος φιλόξενο αλλά καταλήγει να διώκεται από παντού.

Καινούργιο έδαφος. Χρειάζεται χρόνο να εμπιστευτεί, να δει ότι  πατάει γερά  και… επιτρέπει στον εαυτό του να πάρει ρίσκα, προχωρά στην εγκληματικότητα. Θα βρεθούν άτομα να τον στηρίξουν ή είναι μόνος;

Ο πρωταγωνιστής μας είναι ένας άπειρος νέος που, στην αρχή της περιπέτειάς του, ακόμη δεν έχει αποκτήσει την ικανότητα να αξιολογεί σωστά τις συνθήκες και τους ανθρώπους κι έτσι, εύκολα προσχωρεί στην εγκληματικότητα. Οι πολιτικοί μετανάστες, συχνά, αντιμετωπίζονται με μεγάλη δυσπιστία και δεν τυγχάνουν συμπαράστασης. Και να βρεθούν άτομα να τον στηρίξουν, πράγμα σπουδαίο, είναι, σε τελική ανάλυση, επικουρικής σημασίας. Όπως πάντα, το διακύβευμα στη σχέση μας με τους άλλους είναι η σχέση που θα καλλιεργήσουμε με τον εαυτό μας και η δόμηση του προσωπικού αξιακού μας κώδικα. Η ζωή, δηλαδή, βρίσκεται στα χέρια μας και τον τελικό λόγο τον έχουν οι πράξεις μας.

Είναι ασφαλής; Μοιάζει με ένα μακρινό ταξίδι ο εγκλιματισμός του;

Ω ναι, είναι ένα μακρύ ταξίδι τόσο γεωγραφικό, από τη μια χώρα της Ευρώπης στην άλλη, όσο και συναισθηματικό, αφού βιώνει την απογοήτευση, τη μοναξιά, τον πόνο και το τραύμα, συνάμα με τον έρωτα και την αγάπη και τούμπαλιν. Η ασφάλεια είτε η σωματική, είτε η ψυχική δεν είναι δεδομένη σε κανένα στάδιο αυτού του ταξιδιού.

Συμπληρώνονται αυτές τις ημέρες,  πάνω από είκοσι χρόνια από την έναρξη των νατοϊκών βομβαρδισμών στο Κόσσοβο, που προκάλεσαν ανθρώπινα θύματα και τεράστιες καταστροφές στις υποδομές της τότε Γιουγκοσλαβίας. Το έργο αποτελεί, πιστεύετε, φόρο τιμής για τα παιδιά του πολέμου στο Κόσσοβο και όχι μόνο;

Αναντίλεκτα, είναι ένα έργο-φόρος τιμής στα παιδιά του Κοσσόβου καθώς και σε όλα τα παιδιά του πολέμου, κάθε εποχής, που αναγκάστηκαν να ενηλικιωθούν και μάθουν τον κόσμο μέσα από τόσο σκληρές συνθήκες. Για τα παιδιά της δικής μας γενιάς, των 35+ Κυπρίων, οι βομβαρδισμοί στο Κόσσοβο αποτέλεσαν ένα βαρύ σύννεφο πάνω από την εφηβική καθημερινότητά μας. Ήταν ο πρώτος πόλεμος, τον οποίο προσλαμβάναμε ζωντανά από τους τηλεοπτικούς δέκτες μας, σε ηλικία που η κριτική και πολιτική μας σκέψη είχαν ξεκινήσει να μορφοποιούνται και οι εικόνες που βλέπαμε στιγμάτισαν τον κόσμο μας και καταρράκωσαν κάθε ψευδαίσθηση ευημερίας και ασφάλειας που συνόδευε τις απαρχές του 21^ου αιώνα.

Οι πρόσφυγες, η δυστυχία και ο πόνος, οι οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες υπήρξαν ανυπολόγιστες, ενώ το διεθνές δίκαιο παραβιάστηκε κατάφωρα. Πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι αυτά δεν θα επαναληφθούν;

Εκ των πραγμάτων, δεν μπορεί να γίνει μια τέτοια αλλαγή διεθνούς αντίκτυπου άμεσα. Η στρατοκρατία, η αγορά όπλων είναι συστημικές δομές που δεν νοιάζονται καθόλου ούτε για το διεθνές δίκαιο, ούτε για την ανθρώπινη ζωή και σίγουρα, δεν θα εξαφανιστούν από τη μια μέρα στην άλλη. Τούτο που μπορεί, όμως, να γίνει είναι να συνειδητοποιήσουμε πως δεν μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο, αν δεν αλλάξουμε τους εαυτούς μας. Για αυτό και πρέπει να επενδύσουμε στην εκπαίδευση μας, στην εκπαίδευση όλων, στην επιμόρφωση γύρω από τα ανθρώπινα δικαιώματα για να ξεκινήσουν να απαλείφονται σταδιακά οι φυλετικές και θρησκευτικές, προκαταλήψεις, η μισαλλοδοξία και να φροντίσουμε να καλλιεργήσουμε πιο ουσιαστικές σχέσεις μεταξύ μας, με την ελπίδα αυτό να μεγεθυνθεί και από τα όρια του ατομικού να περάσει στα όρια του πολιτικού.

Ποια είναι η γνώμη σας για τη μεταναστευτική πολιτική της ευρωπαϊκής ένωσης;

Ο απάνθρωπος τρόπος, με τον οποίο αντιμετωπίζονται πολλοί πολιτικοί μετανάστες εντός της Ε.Ε., φανερώνει πως η μεταναστευτική πολιτική της είναι ξεκάθαρα χτισμένη γύρω από την ξενοφοβία και πόρρω απέχει από τις ιδέες πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε η Ε.Ε.

Αλλοδαποί ζουν χρόνια νόμιμα στη χώρα χωρίς πολιτικά δικαιώματα και προοπτικές ένταξης. Άλλοι «χωρίς χαρτιά», που περιθωριοποιούνται. Πρόσφυγες, παιδιά ασυνόδευτα, ευάλωτες ομάδες που δικαιούνται ειδικής προστασίας.  πρέπει να στραφούν οι προσπάθειες πιστεύετε; Πού πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή;

Θα έπρεπε να υπάρχει αυτό που θέσατε στην προηγούμενή σας ερώτηση: μεταναστευτική πολιτική. Με δομή, με συνέχεια, που να αφουγκράζεται ανάγκες και να προσαρμόζεται στον άνθρωπο. Και αυτή η πολιτική, μεταξύ άλλων, θα πρέπει να εστιάζει στο τρίπτυχο: αξιοπρεπής στέγαση, αξιοπρεπής εκπαίδευση, αξιοπρεπής εργασία. Δίνουμε έμφαση στην έννοια της αξιοπρέπειας. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται τόσο η κοινωνία που φιλοξενεί, όσο και το κοινωνικό σύνολο που φιλοξενείται, να εκπαιδευτούν ανάλογα για να μπορέσουν κάποτε να λειτουργήσουν ως σύνολο. Μαζί.

Τελικά, όλοι μπορούμε ανά πάσα στιγμή να γίνουμε… Πέερ Γκυντ;

Όλοι, ανά πάσα ώρα και στιγμή, μπορούμε να έχουμε την τύχη ενός πολιτικού μετανάστη. Οι κάτοικοι της Κύπρου το έζησαν μέσα στους αιώνες, αρκετές φορές, το έχουν ζήσει και στο πρόσφατο παρελθόν τους. Αυτή τη στιγμή, μερικές μοίρες στις συντεταγμένες του χάρτη μας χωρίζουν από μια εμπόλεμη ζώνη. Για αυτό, ας κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μη μισούμε αλλά να αγκαλιάσουμε αυτό που, εντελώς τυχαία και συμπτωματικά, δεν είμαστε.

 

 Σας ευχαριστώ!

Συντελεστές παράστασης:

Μετάφραση/Σκηνοθεσία: Μάριος Θεοχάρους
Σκηνικά/Κοστούμια: Θέλμα Κασουλίδου
Μουσική: Χρίστος Ανδρέου
Σχεδιασμός Φωτισμού: Miroslav Zdravkov

Ηθοποιοί: Τζούλιο-Φιλίππο Ντ’ Ερρίκο, Σοφοκλής Κασκαούνιας, Μόνικα Μελέκη, Μιράντα Νυχίδου, Αθηνά Σάββα

Παραστάσεις:

Τακτικές παραστάσεις: Κάθε Σάββατο και Κάθε Κυριακή – ώρα 8.00μ.μ. (μέχρι 25 Απριλίου) στο Παττίχειο Δημοτικό Θέατρο «ΣΚΑΛΑ».
Λευκωσία: Τρίτη 13/4 και Τετάρτη 14/4 – ώρα 8.00μ.μ. – Θέατρο ΜΑΣΚΑΡΙΝΙ

Πληροφορίες στα τηλέφωνα: 24652800 και 99490102

Προπώληση εισιτηρίων: tickethour.com.cy / ACSCourier

Χορηγός επικοινωνίας: apopsi-la